Yusuf YAVUZ YAZDI: UZAY MI DEDİNİZ?

Uzay mı dediniz?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye'nin uzay programını açıkladığı konuşmasında, 2023'te ay'a sert iniş yapılacağını dile getirdi. Milli Uzay Programı çerçevesindeki hedefleri sıralayan Erdoğan, bu kapsamda uzay limanı işletmesi kurulacağını, oluşacak ekonomiden pay alınacağını açıkladı.

Cumhurbaşkanı'nın toplantında ve açıklanan uzay hedefleriyle ilgili görsellerde sıklıkla yer verilen TÜBİTAK'a ait Bakırlıtepe Ulusal Gözlemevi (TUG), Türkiye'nin en önemli teleskobunu barındırıyor.

Antalya Saklıkent'te yer alan gözlemevi 1997'de faaliyetine başladı.

Ruslarla yapılan bilimsel anlaşma çerçevesinde başlanan çalışmalar devam ederken, yüksek rakımlı ve ışık kirliliğinin çok az olduğu bir bölgede kurulan gözlemevinin çevresinde 2000'li yıllardan itibaren mermer ocakları açılmaya başlandı.

Rantı her şeyin üzerinde gören ve bu konudaki eleştirilere "zengin kaynakların yoksul bekçileri mi olalım" gibi saçma sapan bir argümanla karşılık veren zihniyetin olur olmaz her yerde madencilik izni vermesinin en çarpıcı sonuçlarından biri TÜBİTAK'ın uzay teleskobunda yaşanmıştı.

Türkiye'nin uzayı gözleyen gözü sayılabilecek olan ulusal gözlemevindeki dev teleskobun mercekleri mermer tozundan etkilenmiş, ışık kirliliği ise geceleri yapılan gözlemleri olumsuz etkilenmişti.

Bir başka deyişle Türkiye'nin gözüne rant tozu kaçmıştı.

TÜBİTAK yetkililerinin açıktan dile getirmeye bile zorlandığı bu önemli sorun hakkında yıllarca haberler yaptık, yetkili kurumlarla görüşmeler yaptık. İlgili haberimizden birini okumak için, 

Gözlemevine en yakın olan mermer ocaklarından birinin 2019'da kapatıldığı açıklandı. Ancak zaten koca dağ basamak basamak kesilerek yok edilmiş, alandaki rezervlerin büyük kısmı alınmıştı.

Bugün Türkiye'nin milli uzay programını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmaları sırasında sıklıkla görünen ve paylaşılan tanıtım broşürlerinde yer teleskop, işte o teleskop...

Rantı bilimden üstün gören, uzay programını açıklarken bile ekonomik getiri vurgusu üzerinden moral yaratmaya çalışan, uzayda bile rant hayal eden düşünce biçiminden kurtulamazsak, yeryüzündeki yıkıcı zihniyetin uzaya taşınmasından başka bir sonuç elde edilemez.